Atheïstische Beweging

02_Anaximander

Anaximander

Anaximander

Anaximander is het tweede voorbeeld van de zogenaamde “Milesische school”. Hij leefde in de zesde eeuw voor christus, maar ook van hem weet men niet precies wanneer. Volgens Anaximander kwam niet alles uit water, maar uit een oersubstantie (“Apeiron”), waar alle andere stoffen, inclusief water, uit voortkwamen. De verschillende stoffen konden wel in elkaar overgaan, maar de oersubstantie als zodanig komt niet meer voor. Ook was hij er van overtuigd, dat onze wereld niet de enige was. En hij geloofde in een soort kringloop van alle dingen. Een opmerking van hem, die bewaard is gebleven, luidt:

“….En de bron van het ontstaan van het zijnde is noodzakelijkerwijs tevens dat, waarin het bij zijn ondergang uiteenvalt….”

Anaximander ging ervan uit, dat er in de natuur bepaalde wetmatigheden waren, die alles in evenwicht hielden en waar de goden, als ze al bestonden, ook aan onderworpen waren. Hiermee gaf hij een typisch voorbeeld van de Griekse voorkeur voor evenwicht en harmonie. Anaximander was dus geheel en al in de traditie van de milesische school op zoek naar rationele, je zou bijna zeggen “natuurkundige”, in plaats van godsdienstige verklaringen. Het volgende is daar ook een goed voorbeeld van:
De werelden waren volgens hem niet geschapen door één of meerdere goden, maar hadden zich langzaam ontwikkeld. Levende wezens waren in de zeeen ontstaan en naar de oppervlakte gekomen. Alle op het land levende wezens stamde van wezens in de zeeen af. Ook de mens had zich ontwikkeld uit een ander diersoort. Dit laatste, omdat kinderen dermate lang afhankelijk bleven van hun ouders, dat ze zich, vergeleken met andere diersoorten, in hun huidige vorm niet lang zouden handhaven.
Deze wijsgeer had nog nooit van Darwin gehoord. En toch verzon hij iets dergelijks in een periode, die doordrenkt was met religie.

Geef een reactie